Năm 2020 dự đoán là một năm đầy vượt bật của ngành xe, thế nhưng đại dịch Covid-19 đã khiến cục diện xoay chiều ảm đạm nhưng cũng đôi phần khởi sắc.
Những năm trước 2020, việc khuyến mãi trăm triệu được xe là tin sốc đối với thị trường xe, thường chỉ áp dụng với những xe tồn kho, hay những đợt xả hàng đón mẫu mới. Tuy nhiên năm nay ưu đãi khủng đã lập ra những kỷ lục mới chỉ để kích cầu, chỉ thực sự bùng nổ khi có sự can thiệp của Chính phủ. Thêm đó những sự kiện khác cũng khiến ngành xe chao đảo.
Mây đen mùa dịch bệnh
Cuối năm 2019, đầu năm 2020 thị trường ô tô Việt Nam vẫn còn rất hot với việc chạy đua doanh số cuối năm sắm xe chơi Tết, hàng loạt dự đoán về những mẫu xe mới cập bến. Tuy nhiên mọi dự đoán gần như bị dẹp bỏ khi nữa cuối tháng 3, đầu tháng 4 dịch bệnh bùng phát, buộc các nhà máy, showroom, gara đóng cửa ngăn chặn sự lây lan. Thị trường mọi ngành nghề gần như đứng yên, việc mua xe gần như bất động khi kinh tế ưu tiên cho việc dự phòng bất trắc hơn là mua sắm.
Hàng loạt chiến dịch ưu đãi trợ giá, lái thử tận nhà, mua sắm online nhưng vẫn không đủ sức vực dậy, mức giảm giá kỷ lục từ 50 triệu, 100 triệu dần dần bị phá bỏ đỉnh điểm là nhiều mẫu xe có mức giảm gần 300 trăm triệu đồng. Chưa kể hàng loạt sự kiện ra mắt hủy bỏ chuyển sang hình thức trực tuyến nhưng không mấy khả quang. Ngay cả triển lãm VietNam Motor Show lễ hội ngành xe lớn nhất cũng bị hủy bỏ.
Thị trường chỉ thực sự bùng phát khi Chính phủ quyết định hỗ trợ 50% chi phí trước bạ cho xe lắp ráp. Lúc này doanh số bán hàng bắt đầu khởi sắc tăng dần về cuối năm, nhưng mẫu xe bán chạy đã có doanh số khủng, những xe bán chậm vẫn dậm chân tại chỗ. Cũng chính Nghị định này đã khiến các mẫu xe nhập khẩu gần như bất động bởi ngoài hỗ trợ của hãng xe thì người dùng không nhận được ưu đãi nào từ nhà nước.
Mặc dù doanh số tăng, nhưng việc nhập khẩu linh kiện bị ảnh hưởng rất nhiều do một số nước vẫn ảnh hưởng bởi dịch. Cầu nhiều hơn cung khiến một số mẫu xe hàng hot từ vài trăm triệu đến vài tỷ rơi vào tình trạng hiếm hàng như Kia Seltos, Kia Sorento, Mercedes-Benz GLC,… khiến ai ký hợp đồng trễ buộc phải sang năm mới nhận xe và mất luôn ưu đãi 50% trước bạ từ Chính phủ.
Thương hiệu cũ quay lại, nhập nhằng chuyện nguồn gốc
Thị trường xe khởi sắc nhưng chủ yếu là xe lắp ráp trong nước nhờ ưu đãi trước bạ còn với xe nhập khẩu thì vẫn còn đâu đó khá nhiều sự u ám, thế nhưng vẫn không ít thương hiệu từng cũ quay trở lại Việt Nam dưới những nhà phân phối mới.
Cụ thể như MG, Renault mới đây là Jeep từng góp mặt tại thị trường Việt Nam nhưng không mấy thành công. Trong đó MG gây tranh cãi khi nguồn gốc nhập khẩu từ Anh Quốc, Trung Quốc hay Thái Lan. Còn Renault nhập Nga, Jeep nhập Mỹ đều là những cái tên cũ mà mới lại khá im lìm chưa nhận được sự quan tâm của người dùng ngoài những sự kiện ra mắt.
Thêm một hãng xe Nissan gây hao tốn không ít giấy mực là Nissan khi được gia hạn thêm một năm trụ lại nhưng mãi đến phút cuối cùng mới công bố nhà phân phối mới khiến không ít người dùng thót tim lo lắng các vấn đề sau bán hàng. Tiếp nữa là Rolls-Royce ra đi trong nuối tiếc nhưng lại gây bất ngờ bởi khoảng thời gian quay lại quá ngắn khiến nhiều người ngỡ ngàng bởi sự chuyển đổi quá nhanh.
Hết cách ly, xe mới dồn dập xuất hiện
Đáng ra năm 2020 sẽ là sự bùng nổ khi một loạt xe mới cập bến chờ ngày ra mắt. May mắn nhất là thương hiệu ngôi sao ba cánh Mercedes-Benz khi vừa kịp trình làng loạt xe mới thì lập tức bị giãn cách xã hội, đó cũng là sự kiện ra mắt nhiều xe mới nhất trong năm. Sau thời gian dài cách ly các hãng xe như Toyota, Hyundai, Mazda, Kia, Mitsubishi, Suzuki, Honda… cũng đều cho ra mắt xe mới nhưng gây ấn tượng nhất vẫn là bộ đôi Kia Seltos, Sorento với lượng đặt hàng lớn, Toyota cũng góp mặt với Corolla Cross nhưng hiện đang gặp tình trạng thêm phụ kiện mới có xe.
Mặc dù ảm đảm, nhưng năm 2020 làng xe Việt cũng đón khá nhiều tân binh mới như Suzuki XL7, Suzuki Ciaz, Mitsubishi Xpander Cross, Kia Seltos, Kia Sorento, Honda City, Peugeot 2008, Mercedes GLB, A35 AMG, Land Rover Defender, Porsche Taycan,… một số xe nhận bản nâng cấp mới như Honda CR-V, Hyundai Accent, Mitsubishi Xpander,….
Rầm rộ xe Trung Quốc, sớm nở tối tàn
Kia Seltos ra mắt không bao lâu, thì xe Tàu lại rầm rộ với loạt sản phẩm như Brilliance V7, Beijing X7, BAIC X55 được tung hô tận trời mây với hàng loạt trang bị hiện đại vượt phân khúc, thiết kế như xe sang, đặc biệt mức giá chỉ bằng xe phổ thông gây ra cuộc chiến truyền thông giữa người dùng trên các diễn đàn hội nhóm với các diễn biễn về doanh số, nguồn gốc, công ty phá sản,… nhất là vấn đề sau bán hàng được đem ra mổ sẻ. Ngay cả thương hiệu MG xuất xứ từ Anh Quốc nhưng lại được SAIC Trung Quốc cũng đem ra bàn luận phân tích.
Tất nhiên sớm nở thì tối tàn, tâm lý ngại Tàu vẫn còn chiếm hữu khá lớn trong tâm lý người Việt, số lượng xe về khiêm tốn, hệ thống bảo dưỡng bảo hành không quá phổ biến khiến cho hiện tượng xe Tàu nhanh chóng lãng quên. Ngay cả MG dưới sự phân phối của Tan Chong Motor vẫn chưa có sự bức phá về doanh số.
Lỗi xe và triệu hồi
Triệu hồi không phải xấu, đó là hành động thể hiện sự lắng nghe của người dùng khi phát hiện ra lỗi trong quá trình sử dụng, ngay cả những hãng xe lớn lâu đời đều mắc phải như Toyota, Honda, Mercedes, Audi, Ford,… bởi các sự cố như túi khí, bơm xăng, phần mềm điều khiển,….
Nhưng không phải đợt triệu hồi nào cũng thành công khi không tìm được tiếng nói chung như sự cố rò nhớt của Ford, phanh tự động của Mazda, thấm dầu của Suzuki XL7,… khiến người dùng bất an.
Sau nhiều lần đối thoại, kiểm chứng từ hãng, hay có sự can thiệp từ Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng hay Cục Đăng kiểm mới dần lấy lại sự tin tưởng của người dùng bằng chứng là doanh số của Ford Ranger, Everest, Suzuki XL7 đều có xu hướng tăng trưởng.
Đại dịch nhưng siêu xe vẫn cập bến
Thực chất, đại dịch Covid-19 ảnh hưởng rất nhiều đến gần như mọi tầng lớp xã hội. Thế nhưng với tầng lớp siêu giàu thì lại khác. Trong năm 2020 giới mê xe gây sốc khi hàng loạt siêu phẩm như Mclaren 720s, Mercedes-Benz G63 thay nhau cập bến Việt Nam đều có chủ, trong đó Mer G63 gần như không đủ xe để nhập về giao tay người mua. Còn Mercedes-Benz GLS gần như cháy hàng và rơi tình trạng kèm lạc mới có xe. Ngoài ra các siêu xe hàng hot như Ferrari 812 Superfast, F8 Tributo, 488 Pista đều có chủ khi về nước, và nổi trội nhất là siêu phẩm Mclaren Senna hàng hiếm trên thế giới cũng xuất hiện trên đường phố chưa kể các xe siêu sang khác như Roll Royce Phantom 8 hay Cullinan,…
