Thế giới đang từng bước tiến đến kỷ nguyên ô tô tự động hoàn toàn. Ở Trung Quốc, một công ty thậm chí còn tiến gần hơn đến việc biến điều đó thành hiện thực ngay trong năm 2020 nhiều tai ương vừa qua.
Sự cởi mở của chính quyền Trung Quốc với xe tự hành
AutoX, một công ty khởi nghiệp do Alibaba đầu tư, vừa thông báo rằng họ đã triển khai taxi không người lái trên các con đường công cộng ở Thâm Quyến. AutoX cho biết họ đã trở thành nhà phát triển đầu tiên ở Trung Quốc làm như vậy, ghi dấu một cột mốc quan trọng trong ngành.
Từ trước đến nay, các công ty phát triển xe tự hành trên thế giới thường bị hạn chế bởi các quy định nghiêm ngặt, ví dụ như phải có tài xế dự phòng trên xe. Tuy nhiên, trường hợp của AutoX tại Trung Quốc lại khác. Tại Thâm Quyến, AutoX được phép loại bỏ hoàn toàn tài xế dự phòng hoặc bất kỳ người lái từ xa nào đối với đội xe 25 chiếc của họ. Chính phủ không hạn chế nơi AutoX hoạt động trong thành phố, mặc dù công ty cho biết họ đang tập trung vào khu vực trung tâm.
Công ty đã phát hành một đoạn video về chiếc Fiat Chrysler Pacifica tự di chuyển qua khu vực trung tâm của thành phố. Trong video, người xem có thể thấy hành khách lên xe, hàng hóa được chuyển lên hàng ghế sau và cả một chú chó nhảy lên xe để đi dạo. Chiếc xe tự hành cũng di chuyển khéo léo qua các xe tải, người đi bộ và thực hiện quay đầu xe.
“Đó là một giấc mơ,” Giám đốc điều hành AutoX Jianxiong Xiao nói trong một cuộc phỏng vấn. “Sau khi làm việc chăm chỉ trong nhiều năm, cuối cùng chúng tôi đã đạt đến điểm rằng công nghệ này đã đủ trưởng thành, đến mức chúng tôi cảm thấy tự tin có thể bỏ người lái dự phòng trên xe.”
Xiao cho biết công ty đã thuyết phục được các nhà lập pháp sau khi nỗ lực cải tiến cả phần mềm và phần cứng. Một điều mà các công ty xe tự hành phương Tây vẫn đang vất vả đạt được. Ông nói: “Chúng tôi có hơn 100 xe chạy mỗi ngày trên đường [ở Trung Quốc] để thu thập dữ liệu. “Phần mềm AI của chúng tôi đã tốt hơn rất nhiều. Từ quan điểm kỹ thuật, xe tự hành của chúng tôi đã sẵn sàng”.
AutoX được thành lập vào năm 2016 bởi Xiao, một cựu trợ lý giảng viên tại Princeton, người vẫn thích được gọi là “Giáo sư X.” Công ty có trụ sở tại Thâm Quyến này tập trung vào việc sản xuất công nghệ áp dụng cho ô tô tự lái và hợp tác với các nhà sản xuất ô tô lớn, chẳng hạn như Fiat Chrysler, để phát triển và kinh doanh taxi tự hành.
Dự án của AutoX vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm và hiện chưa mở cửa cho công chúng. Điều đó có thể sẽ không sớm thay đổi, theo Xiao, ông hy vọng sẽ được phép mở rộng chương trình cho hành khách thường xuyên trong hai hoặc ba năm tới.
Cuộc đua taxi tự hành
Mặc dù AutoX đã khẳng định được lợi thế ở Trung Quốc, nhưng đây không phải là lần đầu tiên taxi tự hành của hãng được chạy trên đường công cộng. Vào mùa hè này, công ty đã được chấp thuận để thực hiện các thử nghiệm tự hành hoàn toàn trên các con đường công cộng ở các vùng của San Jose, California, giải quyết một rào cản khác tại một trong những thị trường quan trọng nhất của họ.
Cạnh tranh trong nước cũng đang nóng lên. Gần đây, các công ty Trung Quốc đã bắt đầu cho phép nhiều người dân trải nghiệm cảm giác ngồi trên xe tự lái.
“Năm 2020 vừa qua, đại dịch Covid-19 cho thấy sự cần thiết của các dịch vụ vạn tải không tiếp xúc, điều này khuyến khích chính phủ tiến nhanh hơn với công nghệ tự hành”, ông Xiao cho biết.
Vào tháng 6, Didi, công ty gọi xe lớn nhất Trung Quốc, bắt đầu cung cấp các chuyến đi miễn phí trên các phương tiện tự hành của họ trong một khu vực được chỉ định của Thượng Hải.
Mới đây, gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Baidu (BIDU) cũng thông báo rằng bất kỳ ai cũng có thể thử dịch vụ taxi tự hành của hãng tại một số quận của Bắc Kinh. Tuy vậy, cả hai chương trình này đều yêu cầu phải có tài xế con người trên xe.
AutoX đã có hơn 100 taxi tự hành được triển khai tại 5 thành phố của Trung Quốc, bao gồm Thượng Hải và Vũ Hán. Trong năm tới, hãng đặt mục tiêu tăng gấp đôi phạm vi tiếp cận đến hơn 10 thành phố trong nước. Liệu công ty có thể loại bỏ tài xế dự phòng ở các thị trường khác hay không còn phụ thuộc vào các nhà quản lý tại nước đó.
Ở Thượng Hải, các phương tiện của AutoX được cung cấp cho người dùng công cộn thông qua ứng dụng Autonavi của Alibaba, một ứng dụng bản đồ của Trung Quốc.
Việc bỏ tài xế dự phòng là thành công mới mà AutoX đạt được từ chính quyền địa phương ở Thâm Quyến sau sáu tháng thử nghiệm tại thành phố này.
Một số kinh nghiệm mà công ty đạt được cho đến nay bao gồm cách thích ứng tốt hơn với điều kiện giao thông ở mỗi nơi. Ví dụ, ở Thâm Quyến, những người lái xe thường phải đề phòng những nhân viên giao hàng đi xe đạp và xe tay ga, và tài xế ở Trung Quốc thường liều lĩnh hơn so với Mỹ.
“Các kịch bản giao thông phức tạp hơn nhiều”, ông nói thêm. “Đối với AI của chúng tôi, chúng tôi đã phải làm rất nhiều việc để thích nghi với giao thông địa phương của Trung Quốc.”
Theo báo cáo từ công ty tư vấn McKinsey, Trung Quốc – thị trường ô tô lớn nhất thế giới – một ngày nào đó có thể đứng đầu hàng đầu thế giới về ô tô tự động. McKinsey dự báo đất nước này có thể tạo ra tới 1,1 nghìn tỷ đô la doanh thu từ các dịch vụ di chuyển tự hành vào năm 2040.
Tuy nhiên, ngành công nghiệp này vẫn còn phải đối mặt với một chặng đường dài phía trước. Xiao ước tính có thể mất 5 năm nữa để taxi không người lái trở thành tiêu chuẩn trên khắp Trung Quốc. Dẫu vậy, đây vẫn là một mốc thời gian sớm hơn rất nhiều so với phần còn lại của thế giới. Đặc biệt là trong bối cảnh các hãng phát triển xe tự hành như Uber, Waymo đang gặp nhiều khó khăn vì để xảy ra tai nạn khi chạy thử.
